Histotrypsja to przełomowa technika, która wykorzystuje skupione ultradźwięki dostarczane z zewnątrz w celu zniszczenia masy nowotworowej, pozostawiając nienaruszone otaczające tkanki. Może być stosowana u pacjentów, którzy nie kwalifikują się do standardowych radioterapii lub innych technik ablacji i jest określana mianem nieinwazyjnej. Histotrypsja wykorzystuje obrazowanie w czasie rzeczywistym i 3-milimetrową wiązkę, która pozwala na precyzyjne usunięcie guza. Może być także “terapią pomostową”, polegającą na zmniejszeniu zmian u pacjentów, aby lepiej przygotować się do resekcji chirurgicznej.
Czytaj też: Guzy zniknęły całkowicie już po miesiącu! Immunoterapia CAR-T niszczy nowotwory, na które nie ma leku
Metoda histotrypsji została opracowana na amerykańskim University of Michigan w ramach badania klinicznego #HOPE4LIVER w 2021 r. Pod koniec 2023 r. histotrypsja została zatwierdzona przez Amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków (FDA) do stosowania przeciwko nowotworom wątroby. Placówka Perlmutter Cancer Center przy NYU Langone Health już ją stosuje u swoich pacjentów, a efekty są spektakularne.
Guzy zamieniane w papkę
W czerwcu 2023 r. u 52-letniej Chrissy Martinez z New Jersey zdiagnozowano raka trzustki z przerzutami w stadium 4. Kobieta zgłosiła się do dr Christophera Wolfganga z NYU Langone, światowej sławy specjalisty ds. chirurgii wątroby i dróg żółciowych, w celu opracowania najlepszej możliwej strategii leczenia.
Czytaj też: Dawali mu 9 miesięcy życia, a guz mózgu po prostu zniknął. Eksperymentalna terapia naprawdę działa
We wrześniu 2023 r. kobieta rozpoczęła chemioterapię, a dr Wolfgang zalecił przeprowadzenie pankreatoduodenektomii (operacji Whipple’a) w celu usunięcia nowotworu. Wcześniej jednak zasugerował zastosowanie nieinwazyjnej histotrypsji w celu zmniejszenia rozmiaru guzów wątroby (kobieta miała je aż cztery). Była to atrakcyjna opcja, gdyż nie wymagała długiej rekonwalescencji, a sam zabieg odbywa się na jednej wizycie. W lutym 2024 r. Chrissy przeszła zabieg histotrypsji i czuje się dobrze.
Chrissy Martinez mówi:
Ta technika zmieniła całe moje spojrzenie na rokowania. Zdumiewający jest fakt, że lekarze mogą redukować guzy bez inwazyjnej operacji lub radioterapii.
Nie ujawniono jeszcze, jak bardzo zmniejszyły się guzy, ale lekarze mają nadzieję, że przeprowadzenie operacji Whipple’a może całkowicie wyleczyć kobietę. Chirurdzy wątroby i dróg żółciowych z NYU Langone należą do najbardziej doświadczonych na świecie – przeprowadzili tysiące skomplikowanych operacji, przedłużając życie pacjentom nawet w zaawansowanym stadium choroby nowotworowej.
Rak wątroby jest jednym z dziesięciu najczęściej występujących nowotworów złośliwych na świecie i ma niski wskaźnik 5-letniego przeżycia (20 procent). Histotrypsja jest interesującą opcją zwalczania nowotworów, którą można stosować równolegle z radio- czy chemioterapią. Zauważono, że histotrypsja poprawia tolerancję leków, a sama terapia jest nieinwazyjna i bezbolesna.
Urządzenie podobne do standardowego aparatu USG emituje ultradźwięki, które bombardują mikropęcherzyki występujące w tkance nowotworowej i dosłownie rozsadzają ją od środka. Z guza powstaje płynna masa, która jest usuwana przez układ odpornościowy w ciągu kilku tygodni. W zależności od rozmiaru nowotworu, można w ten sposób usuwać zmiany w całości lub częściowo, a zdrowe tkanki są nienaruszone (w przeciwieństwie do radioterapii). Zastosowanie histotrypsji jest obecnie ograniczone do raka wątroby, ale trwają badania kliniczne, które mają pozwolić na jej zastosowanie w leczeniu raka nerki lub prostaty.
Dr Mikhail Silk z NYU Langone mówi:
To urządzenie pozwala nam oferować ablację pacjentom, którzy normalnie nie byliby dobrymi kandydatami, tak jak pani Martinez. Jeszcze bardziej ekscytujący jest potencjalny efekt abskopalny u pacjentów z dodatkową chorobą lub mikroskopijnymi guzami, których nie wykryto na skanach, powodujący ich zmniejszenie wraz z docelowymi guzami. Dane na temat tych dodatkowych korzyści mają charakter wstępny, ale stanowią obiecujący kierunek dalszych badań.