SPiNają naukę w Polsce

Powoli dobiega końca jedno z największych wspólnych przedsięwzięć polskich centrów nauki i instytucji współpracujących na rzecz badań i profesjonalizacji w obszarze komunikacji nauki. Celem projektu “SPINaj naukę”, bo o nim mowa, jest promocja osiągnięć polskich naukowców w różnych dziedzinach – naukach ścisłych, przyrodniczych i humanistycznych oraz zacieśnianie współpracy pomiędzy instytucjami działającymi w obszarze popularyzacji nauki. To już prawie dwa lata, setki wydarzeń popularyzujących naukę dla każdego i dziesiątki tysięcy uczestników.
Warmińska Noc Perseidów w Parku Centralnym w Olsztynie, fot. Olsztyńskie Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne

Warmińska Noc Perseidów w Parku Centralnym w Olsztynie, fot. Olsztyńskie Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne

Skąd tytuł projektu i nawiązanie do „spinania”?

Wszystko rozpoczęło się od inicjatywy Stowarzyszenia Społeczeństwo i Nauka SPiN, które powstało w 2018 i angażuje się w formalną i nieformalną edukację opartą na doświadczaniu, zadawaniu pytań i samorozwoju. Propaguje idee oparte na wiedzy, które wykorzystuje do aktywizowania obywateli podczas organizowanych wydarzeń.

„Stosujemy różne metody komunikacji naukowej, od interaktywnych wystaw, poprzez pikniki naukowe, konferencje, warsztaty aż po publikacje popularnonaukowe. Zrzeszamy centra nauki, instytucje kultury, instytuty badawcze oraz inne organizacje prowadzące działalność związaną z popularyzacją nauki, edukacją i działaniami kulturotwórczymi. Projekt SPiNaj Naukę jest naturalną kontynuacją naszych działań, tym razem prowadzoną już nie pojedynczo, w swoich siedzibach, ale wspólnie, aby pokazać, że popularyzacja nauki w Polsce to nasza wspólna sprawa – mówi Alicja Harackiewicz, Prezes Stowarzyszenia.
SPiN Day w Muzeum Inżynierii i Techniki w Krakowie fot. bananastudio.pl

Partnerzy z całej Polski

Projekt jest realizowany przez Stowarzyszenie Społeczeństwo i Nauka SPIN oraz 11 partnerów: Centrum Nauki Experyment w Gdyni, Centrum Nauki Kopernik, Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy, Fundacja im. prof. Jerzego Stelmacha, Fundacja Uniwersytet Dzieci, Fundacja Wspierania Edukacji przy Stowarzyszeniu “Dolina Lotnicza”, Gmina Miejska Ciechanów – Park Nauki Torus, Hevelianum, Międzynarodowy Port Lotniczy im. Jana Pawła II Kraków-Balice, Muzeum Inżynierii i Techniki w Krakowie oraz Olsztyńskie Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne.

To, co ważne w projekcie, to połączenie inicjatyw ośrodków z mniejszych i większych miast oraz zasięg geograficzny – to pierwsza taka inicjatywa, która obejmuje całą Polskę. Gotowość do współpracy tak wielu organizacji w jednym celu potwierdza tylko fakt, że dzielenie się wiedzą i otwartość są głównymi motorami napędowymi popularyzacji nauki oraz rozwoju społecznego. Różnorodność partnerów pozwala również na całościowe objęcie dziedzin nauki. Członkowie Stowarzyszenia SPiN i jednocześnie partnerzy projektu tworzą sieć instytucji, których siłą jest różnorodność tematów podejmowanych w celu popularyzacji nauki: od nauk technicznych poprzez humanistyczne aż do nauki o człowieku.

Pokaz naukowy, fot. Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy, Toruń
Stowarzyszenie SPIN, realizując projekt SPiN-aj Naukę chciało stworzyć platformę holistycznego spojrzenia na naukę. Wszystkie podmioty działające w ramach SPIN tworzą, definiują, budują, upowszechniają i promują zdobycze polskiej nauki w całym kraju. Organizacje posiadają wieloletnie doświadczenie w zakresie popularyzacji nauki, współpracy z tysiącami naukowców i ekspertów oraz nauczycieli, promowaniu nauki. – mówi Prezes Stowarzyszenia.

                Każdy z partnerów jest Członkiem Stowarzyszenia i jednocześnie podmiotem rozpoznawalnym, z uznaną w lokalnym, bądź ogólnopolskim środowisku marką. Dowodem na to jest fakt, że instytucje odwiedza bądź jest uczestnikiem organizowanych przez nie wydarzeń co roku około 2 mln osób!

Mnóstwo wydarzeń i wiedzy, dla każdego i w każdym wieku

W ramach projektu każda z instytucji partnerskich opracowała własny program wydarzeń popularnonaukowych – konferencji, wykładów, warsztatów, pokazów i pikników naukowych, ale również koncertów, spektakli, gier miejskich, mobilnych czy letnich obozów dla dzieci i młodzieży. Zaplanowane wydarzenia odbywały się zarówno online, jak i w siedzibach partnerów w Ciechanowie, Gdańsku, Gdyni, Krakowie, Szczecinie, Toruniu, Rzeszowie oraz Warszawie.

Wybór konkretnego sposobu działania należał już do poszczególnych partnerów, którzy najlepiej wiedzą, jaki rodzaj aktywności sprawdza się w konkretnej sytuacji i w konkretnym miejscu. Działania w ramach projektu są skierowane do szerokiego grona odbiorców – nauczycieli, edukatorów, uczniów, pracowników naukowych, studentów, dzieci i młodzieży, rodzin z dziećmi. Celem było dotarcie zarówno do osób mających na co dzień kontakt z nauką, jak i tych, których styczność z nauką ma charakter bardziej incydentalny.

Zajęcia pn. Zimna chemia w Parku Nauki Torus w Ciechanowie

Specjalne wydarzenia, które objęły swoim zasięgiem całą Polskę, odbyły się również w ramach Dnia Nauki Polskiej (19 lutego) oraz Międzynarodowego Dnia Muzeów i Centrów Nauki – polskiego SPiN Day 10 listopada.

Przez dwa lata, partnerzy projektu stworzyli ponad dwa tysiące wydarzeń, z których skorzystały setki tysięcy osób. A to nie wszystko, bo polskie centra nauki dotarły do publiczności online również z podcastami, takimi jak SPiNacz Muzeum Inżynierii i Techniki, webinarami, wykładami – np. w Toruniu czy grami online, jak ta z Krakowa.

Jedyne takie wydarzenie w Polsce

Częścią projektu jest również organizacja dwóch edycji ogólnopolskiej konferencji “Interakcja-Integracja” skierowanej do pracowników instytucji i organizacji działających w obszarze popularyzacji nauki i kultury.

To wydarzenie, które odbyło się w listopadzie w Centrum Nauki i Techniki EC1 w Łodzi zebrało prawie 200 osób. Zaprosiliśmy na nie wszystkich tych, którym bliska jest idea popularyzacji nauki w Polsce i budowanie kreatywnego, innowacyjnego i  zaangażowanego społeczeństwa – mówi Harackiewicz.
Campy zimowe w Centrum Edukacji Lotniczej, fot. Sylwia Orzeł

Tegoroczna Konferencja odbyła się pod hasłem “Włączamy empatię”. Działania centrów nauki i osób zajmujących się komunikacją naukową z natury rzeczy są nakierowane na zwiększanie dostępności – dostępności do wiedzy. W czasie konferencji poruszone zostały tematy inkluzji społecznej, działań włączających, ale też wyzwań łączących się z edukacją dostosowaną dla wszystkich odbiorców.

Lokowanie produktu