Tańce, muzyka i śmierć. Co grobowce mówią nam o życiu starożytnych?

Grobowce i urny pogrzebowe raczej nie kojarzą się z rozrywkowymi scenami życia codziennego. Starożytne realia okazują się jednak nieco zaskakujące.
Tańce, muzyka i śmierć. Co grobowce mówią nam o życiu starożytnych?

Tak przynajmniej sugerują wyniki badań poświęconych etruskiemu grobowcowi sprzed 2500 lat. Znajduje się on w mieście Tarquinia we Włoszech i posiada ściany pokryte kolorowymi obrazami ukazującymi tancerzy oraz muzyków. Z kolei urna zawierająca szczątki zmarłej mieszkanki Rzymu, mająca około 2000 lat, jest pokryta rysunkami przedstawiającymi parę grającą w grę planszową.

Czytaj też: Technologia w służbie archeologii. Tak zabezpiecza się źródła pisane

O tym, jak wiele informacji można zebrać w oparciu o tego typu znaleziska, najlepiej świadczy przykład wspomnianej kobiety. Margaris, bo tak się nazywała, była niewolnicą Marka Alliusa Hermy. Para uwieczniona na urnie gra natomiast w grę strategiczną symbolizującą uwodzenie. Margaris wygrywa. To dość intrygujący zwrot akcji, który został ujawniony za sprawą pozornie niewinnej sceny.

Z kolei niektóre rzymskie sarkofagi przeznaczone dla dzieci zawierają rysunki ukazujące bawiących się chłopców. Ci walczą ze sobą, ciągnąc się za włosy, a nawet gryząc. Pozwala to sądzić, iż przemoc była stosunkowo powszechna czy wręcz akceptowana przez starożytnych mieszkańców Rzymu. Wydaje się, iż stanowiła ona część wychowania przedstawicieli płci męskiej. Podobne wizerunki nie dotyczyły natomiast dziewczynek – ich zabawy zazwyczaj ukazywano jako ciche i pozbawione przemocy.

Grobowce często zawierają sceny ukazujące życie codzienne w czasach starożytnych

W odróżnieniu od społeczeństw starożytnego Rzymu i Grecji, kobiety u Etrusków miały status równy z mężczyznami. Wiele z rytuałów uprawianych przez Etrusków zostało zapożyczonych przez Rzymian, którzy przejęli po nich panowanie. Dla Greków tak szeroko zakrojona wolność kobiet była wręcz nie do pomyślenia i przypisywali im złą reputację.

Idealnie pokazują to grobowce z Tarquinii. Widać tam wspólnie tańczących kobiety i mężczyzn, przy czym kobiety wręcz wydają się pełnić role przywódczyń. Tancerze wykonują starożytny rytuał pogrzebowy, a na czele znajduje się kobieta grająca na kastanietach. Jej ramiona przewiązane są przepaskami ze świętego materiału, co ma symbolizować jej autorytet.

Czytaj też: Nasi przodkowie z Kujaw już 3500 lat temu robili ser. Nie tylko krowy dawały im mleko

Jak widać, nawet w starożytnych społecznościach nie było jednolitego spojrzenia na kwestie związane z równością płci. Ówczesne zwyczaje, choć z naszej perspektywy mogą wydawać się nieco dziwaczne, dawniej stanowiły nieodłączną część codziennego życia.